24.07.2024 - Serbske powěsći wót 24. julija / Sorbische Nachrichten
We źiśownjach serbski spiwaś, w šulach serbske bajki wulicowaś a zasadnje serbsku wědu šyriś – to wšykno buźo wót septembra intensiwnjej móžno we wokrejsu Dubja-Błota. Jadna sonina za kulturu buźo se wó tom staraś, toś ta sonina buźo Marion Kwicojc, serbska wuměłcowka z Lipska ze kórjenjami we Dolnej Łužycy. Marion Kwicojc powěda běžnje dolnoserbski a se derje wuznajo z dolnoserbskeju kulturu. Móžno jo toś to źěło pśez spěchowanje z gjarnca za serbsku kulturu wót wokrejsa Dubja-Błota.
+++
Łužyski film a łužyska krajina stej stojałej we fokusu: Wušej 20 filmaŕkow a filmarjow jo se wobźěliło na lěśojskej filmowej akademiji w Zgórjelcu. Na dwatyźeńskem kursu su nowacki wuźěłali swójske filmowe projekty pód nawjedowanim mjazynarodnego teama. Teke serbski film jo rolu grał. Mjazy mentorami jo była wuměłcowka Maja Nagel. Etnologowka Sophia Cyžec jo dała zawjeźenje do serbskeje mytologije a serbske krotkofilmy su stojali na programje. Akademija wótmějo se w kooperaciji z filmoweju seśu ŁUŽYCAFILM a jo spěchowana wót Załožby za serbski lud.
+++
We wokrejsnem wuběźowanju “Naša wjas ma pśichod” wobźělijo se we wokrejsu Górne Błota - Łužyca dogromady 14 jsow, mjazy nimi take w serbskem sedleńskem rumje ako Łaž pla Wětošowa, Kałkojce a Bólašojce pla Kalawy a Raduš. Tamnym jsam jo gódnośeńska komisija južo w juniju woglědała. W měsće Chóśebuz maju to hyšći prědk. How cynje měsćańske źěle z wejsnym charakterom Depsk, Rogozno, Dešank, Šlichow a Kórjeń sobu. Dobyśarje dostanu myta wót 3.000 až do 10.000 euro. Pjenjeze stajijo žarjabnica Sprjewja-Nysa k dispoziciji. Prědne městno kwalificěrujo se za krajne wuběźowanje, ak buźo w lěsé 2025.
+++
Wóna wobpśěźo kricki z běłymi pawcynami a dajo telefonowe pśewódy amtow byrcaś. Pawcyna chódotka (Gespinstmotte) wobsajźujo wót nalěśa sem to zelene pódla łužyskich drogow. Cesto se zaměnijo z gadowatym škódnikom góle “pśědnik” (Eichenprozessionsspinner). Tšachotna wóna pak njejo za luźa, wobkšuśijo Doreen Mohaput, zagronita za wobswět w Chóśebuzu. Jano kjere a kricki pód njeju liduju. Naglědniwy pśikład chódotki jo wiźeś tuchylu pśi wobchaźe do krejza w pódpołnocy města do směra Wjerbna.
+++
40 lět MENS / 40 Jahre Jugendorganisation nationaler Minderheiten
Młoźinska organizacija europskich mjeńšynow Youth of European Nationalities YEN, serbski MENS, jo wóswěśiła swójo 40-lětne wobstaśe. Pód kšywom FUEN (Federalistiskeje unije europskich narodnosćow) zmakaju se młodostne kužde lěto na wuměnu. Prědny Serb, ako jo pó pśewrośe se na takich zmakanjach wobźělił, jo był Bernd Pittkunings z Chóśebuza. Kontakty, ako jo wón natwarił, su slědkoju k tomu wjadli, až su górnoserbske młodostne kśěli měś teke swójsku młoźinsku organizaciju. 1995 jo se pón załožyło towaristwo PAWK. Wjele jo Bernd Pittkunings w swójom casu wót drugich mjeńšynow wuknuł. Wón njejo był jano prědny Serb, ale rownocasnje lěta dłujko jadnučki Dolnoserb, ak jo se tam wobźělił. Źinsa źaržy górnoserbske towaristwo PAWK dobre kontakty k drugim mjeńšynam. Dolnoserby až do źinsajšnego jano wjelgin rědko pódla su.
W swójskej wěcy / In eigener Sache
Na nowe serbske spiwy z Chóśebuskim źiśecym musicalom w našom radijowem programje móžośo se wjaseliś, ako nastanu w gołkojskem muzikowem studiju Siegberta Himpela. Cora wjacor jo naš muzikowy redaktor Gregor Kliem źěłał ze spiwaŕkoma z Gór a ze Slěpego. Wobej słušatej ku "gwězdam", což spiwanje nastupa, groni wuměłski wjednik Chóśebuskego źiśecego musicala Torsten Karow. Naš muzikowy redaktor Gregor Kliem móžo to wobkšuśiś. Akle cora wjacor jo ze solistkoma producěrował w Gołkojcach. Jadnomu spiwoju se groni "Biliony gwězdow", tam chor sobu spiwa z dogromady 10 spiwaŕkami a spiwarjami. Zachopjeńk awgusta deje byś nowe serbske produkcije gótowe.