24.03.2025 - Serbske powěsći wót 24. měrca / Sorbische Nachrichten
"Wogeń, wóda a pyšne jajka" jo titel lětosneje jatšowneje wustajeńce w domowniskem muzeju w Dešnje, ak jo se cora wótwóriła. Wóna jo pśiwabiła wósebnje wjele gósćow z Blunja, dokulaž wustajeńca pśiwobrośijo se ludowemu wuměłcoju Helmut Kurjo z Blunja. Wón jo był sam mólaŕ, zběraŕ a zachowaŕ serbskich tradicijow a by lětosa wóswěśił swój 90. narodny źeń. Z wjele lubosću za detail su sobuźěłaśeŕki pód nawjednistwom Babette Zenkeroweje wše eksponaty a wuźěłki do rumnosćowu aranžěrowali. Tak su wustajone pyšne jatšowne jajka, źěłowe rědy a drastwy jatšownych spiwaŕkow wórjejskego regiona. K tomu su dostali gósći na corajšnem wótwórjenju kopicu informacijow wó jatšownych nałogach. Pěsnjaŕ Pittkunings jo wšych z muziku rozwjaselił.
+++
Bramborske kněžaŕstwo co wjelka pśewześ do góńtwaŕskego pšawa. Wótpowědnu iniciatiwu jo slědny pětk zapódało na pósejźenju Zwězkoweje rady. Iniciatiwa wopśimjejo lěpše regulěrowanje wobstatka wjelkow za šćit pastwinych zwěrjetow. Take pomina Bramborska z tym wót zwězkowego kněžaŕstwa. Aby było to móžno, musy Europska unija směrnice za šćit wjelka změniś a šćitny status znižyś. Bramborska jo pó cełej Nimskej kraj z nejwěcej wjelkami. W lěśe 2023 su licyli 58 wjelkowych rědownjow. Tomu napśeśiwo stoj skóro 5.000 pópadnjonych pastwinych zwěrjetow.
+++
W Praze jo se sobotu wótměła głowna a wólbna zgromaźina towaristwa Pśijaśelow Serbow. Kak MDR rozpšawijo, su na njej wuzwólowali znowa Lukaša Novosada ako pśedsedarja. Mimo togo su pócesćili wósoby z wósebnym mytom Soraborum Saluti, kenž pósćijo se dłujkolětnym partnarjam za spómóžne zgromadne źěło. Madleńka Šołćic, něgajšna dramaturgowka Nimsko-Serbskego ludowego źiwadła, jo dostała myto za dłujkolětne rozšyrjenje profesionelnego a lajskego źiwadła w Českej. Někotare Serby su póbyli w českej stolicy a su sebje woglědali ku tej góźbje wustajeńce "Lichota kiwa" a "Fany europeady".
+++
Sobuźěłaśeŕki a sobuźěłaśeŕje pśirodoweje straže (rangery) pśepšosyju lětosa w měrcu, aprylu a maju na wósebne koncerty. Na nich wopóznaju zajmce głose tych wšakorakich ptaškowych družynow a wóni zgóniju, źo ptaški swóje gnězda twarje – lěc na bomach, w keŕjach abo na łukach a pólach. Prědny taki zajtšny koncert ptaškow mógu wobźělniki ten kóńc tyźenja (29./30.03.) w biosferowem rezerwaśe Błota póžywaś. Pśizjawjenje za njen jo móžno jano až do witśego (25.) pód adresu Luebbenau@Naturwacht.de. Dalšne dopórucenja pód www.naturschutzfonds.de/natur-erleben/konzertfruehling.
Póžedanje wót CDU w krajnem sejmje/CDU Antrag im Landtag
Serby su ten tyźeń tema w bramborskem krajnem sejmje: Stwórtk diskutěrujo se póžedanje frakcije CDU. W tom póžedanju pominaju wót kněžaŕstwa pśesajźenje wobšyrnych napšawow za spěchowanje serbskeje rěcy, kultury a identity. K tym słuša, až kněžaŕstwo skóńcnje wukubłanje serbskich ceptaŕjow doprědka spóra a zarědujo studijny směr na BTU Chóśebuz/Zły Komorow.
CDU-Frakcija, we slědnem krajnem sejmje hyšći w kněžaŕskej koaliciji, jo zapódała póžedanje do krajnego sejma, kótarež powšyknje pomina zdźaržanje a spěchowanje serbskeje rěcy, kultury a identity w Bramborskej. Mimo spěchowanja kubłańskego personala wiźi CDU-frakcija ako wjelgin wažne teke lěpšu wutwaŕ bazisowego źěła w towaristwach a na pólu młoźiny a kultury a rozšyrjenje serbskich programow w radiju, telewiziji a na pólu print-medijow. Dokulaž njama kraj za lětosa hyšći žeden etat, njejo pak lažko, w pśedpólu jadnanjow za etat, wót kněžaŕstwa jasne pśigronjenja k wětšym wudawkam dostaś.
Něnto jo BSW (Zwězk Sahry Wagenknechtoweje) gromaźe z SPD w krajnem kněžaŕstwje. Falk Peschel wót BSW, w swójej frakciji za serbske pšašanja zagronity, groni, až to póžedanje popšawem notne njejo, dokulaž pomina wjele samorozmejucych wěcow, ako južo póstajone su. Lěc jogo frakcija stwórtk póžedanjeju pśigłosujo, rozsuźiju witśe pśi frakciskem pósejźenju.
Witśe se teke Serbska rada z póžedanim CDU-frakcije rozestaja. Zeger 13:30 se zmakaju w Pódstupimje w krajnem sejmje. Pósejźenje jo ako pśecej zjawne. Teke chtož njamóžo we tom casu do Podstupima, móžo se wobźěliś: pósejźenje jo w livestream w seśi pśez www.landtag.brandenburg.de pśistupne. Kubłańske temy, mjazy drugim situacija sorabistiki na Lišćańskej uniwersiśe stoje teke na dnjownem porěźe.
Serbska olympiada/Sorbischolympiade in Seifhennersdorf
Slědne lěto su se zaběrali z temu "wogeń" na olympiaźe serbskeje rěcy we Wódowych Hendrichecach. Dolnoserbske wukniki su se z jatšownym wognjom zaběrali, wognjowy wobornik jo źiśam to a druge wó połowanju wulicował. Něnto wukniki se južo na pśiducu olympiadu pśigótuju. To groni, až tak pšawje ga njamógu se pśigótowaś, dokulaž lětosnu temu akle srjodu wuzgóniju, na prědnem dnju olympiady. 30 wuknicow a wuknikow z Dolneje Łužyce se lětosa wobźěliju, ze šulow w Janšojcach, Brjazynje, Žylowje a z Dolnoserbskego gymnaziuma w Chóśebuzu. Jo to olympiada za 6. lětnik, kótaraž se w Sakskej a Bramborskej pśewjeźo a to južo 57. raz. Wót srjody musymy pótakem wuknikam palce tłocyś, pětk zgónijośo w našom programje, chto su dobyśaŕki a dobyśarje lětosneje olympiady serbskeje rěcy.
