Pśinoski z našogo programa słuchaś / Beiträge aus dem Programm nachhören

Yuliia Hryshyna

Ostereiermalen auf ukrainisch: ein Besuch der Meisterklasse der ukrainischen Kunsthandwerkerin Maya Lukashova - Mólowaś na jajach

Stary symbol wózroźenja a njeskóńcnosći žywjenja, kótaryž Ukrainarjow a Serbow zjadnośijo. Ukrainska pyšanka a serbske jatšowne jajko stej na se pódobnej ako sotša a bratš. Teke mólowańske techniki ukrainskich a serbskich rucnikaŕkow su na se pódobne. Yulija Hryshyna jo woglědała mejstaŕskej rědowni ukrainskeje wuměłstwoweje rucnikaŕki wót Maje Lukashoveje.

Serbska debata in Bautzen
Stiftung für das sorbische Volk

Diskussionsreihe "Sorbische Debatte": Sorbische "Neusprecher" - Serbska debata wó nowopowědarjach

Wóno klincy kaž utopija. Někotare do njeje wěrje: Sto tysac (100.000) serbski powědajucych w lěśe 2100. Wó tej ideji su cora powědali pśi tak pomjenjonej "Serbskej debaśe" w Budyšynje. Gregor Kliem zespominajo za nas diskusiju...
Pśiduca debata buźo južo pśiducy tyźeń 3. apryla. Pón źo wó serbske šulstwo.

Piotr Ciążyński, Zorja Praktikant in der Sorbischen Redaktion des rbb
rbb/Gregor Kliem

Letzer Praktikumstag des Zorja Teilnehmers Piotr in der Sorbischen Redaktion - Slědny praktikumowy źeń Zorjaka Pětša

Praktikum Zrjaka Pětša Ciążyńskego chyla se ku kóńcoju, źinsa jo - nejpjerwjej - jogo slědny źeń how w Serbskej redakciji rbb. Co wzejo sobu wót togo casa wu nas? Jo był how kradu wjelika pomoc nam. Něnt ma zasej za šulskeju ławku sejźeś - tak gronjone, až do junija smějo se zanurjaś dalej do serbskeje rěcy. Kak źo pótom dalej? Co su dalšne plany? To a wěcej jo kśěła wěźeś naša redaktorka Diana Šejcowa.

Sitzung des Rates für Angelegenheiten der Sorben/Wenden im Land Brandenburg
Anja Koch

Zur gestrigen 3. öffentlichen Sitzung des Rates für Angelegenheiten der Sorben/Wenden im Land Brandenburg - K wobradowanju Serbskeje rady

Na swójo 3. zjawne wobradowanje jo cora pśepšosyła bramborska Rada za nastupnosći Serbow. Na njom su we srjejźišću stojali kubłańske pšašanja. Dla togo kśě Serby byś zapśěgnjone do koncipěrowanja pśichoda sorabistiskego instituta. Koncepcija dej dowuźěłana byś kóńc junija. Pótom kśě zastupniki uniwersity pśiś do Chóśebuza na rozgrona ze Serbami, aby wuzgónili, co wóni sebje za institut za sorabistiku. Anja Kochojc-Šwarcowa jo nam te a druge informacije sobu pśinjasła wót corajšnego wobradowanja Serbvskeje rady w krajnem sejmje w Pódstupimje.

Personalausstellung Christina Grätz im Wendischen Museum
Yuliia Hryshyna

Personalausstellung mit Werken von Christina Grätz im Wendischen Museum - Wuměłska wustajeńca Christiny Grätzojc

Šćitaŕka pśirody, jadnaŕka we swójskem zawóźe, maś 3 źiśi a něnto wuměłcowka.  Christina Grätzojc jo bogata wósobina.  Wótrosła jo we Łužycy, wobdana wót serbskeje kultury. A wšykne swóje pjerwjejšne nazgónjenja něnto wzejo a wunamakajo inowatiwne wuměłske formaty. Wóna zjadnośijo kulturu dweju dalokeju kontinentowu. Zachadny pětk jo se w Serbskem muzeju w měsće wustajeńca z twórbami Christiny Grätzojc wótwóriła.

Wiedereröffnung der Sorbischen Kulturinformation LODKA in Cottbus
Maria Elikowska-Winkler

Sorbische Kulturinformationen LODKA in Cottbus nach Umbau wiedereröffnet - LODKA w nowem woblaku zasej wótcynjona

Serbska kulturna informacija LODKA eksistěrujo wušej 30 lět. Pó mjasece dłujkem pśenowjenju jo se slědny pětk zasej w Serbskem domje oficialnje wótwóriła a wót pśiducego tyźenja jo pšawidłownje pśistupna. Jeje wažnjejšy nadawk jo informěrowaś zajmcow wó Serbach, jich domowni, stawiznach a kulturje. Wóna organizěrujo wustajeńce a póbitujo serbsku literaturu abowuźěła ludowego wuměłstwa.
Marja Elikowska-Winklerowa jo do njeje póglědnuła a se za wšakim pšašała, ako prědne pla nosarja kulturneje informacije, to jo Załožba za Serbski lud.

rbb

Sorbische Exkursion im Tagebau Jänschwalde zum Thema Braunkohle und abgebaggerte Dörfer - Brunica a wótbagrowane jsy

Brunica a wótbagrowane jsy - to jo była tema slědny tyźeń pśi ekskursiji wokoło janšojskeje brunicoweje jamy. Planowana jo była zapšawym za studenty sorabistiki, ale pódla su byli teke wobźělniki rěcnego projekta Zorja a jadna sobuźěłaśeŕka Serbskego instituta. Renej Šejc, cłonk brunicowego wuběrka we Bramborskej, jo jich we serbskej rěcy wjadł. Wóni su na tom dnju wósym wšakich městnosćow woglědali. Naš reportaŕ Pětš Ciążyński jo był pódla.

IMAGO / Ikon Images

Digital Konferenz und Messe des Sorbischen Instituts und der BTU Cottbus-Senftenberg - Serbske digitalne wiki

Kumštna inteligenca – rěcne spóznawanje, nowe medije – to su teke wšykno serbske temy. Kak tuchylu stoj wokoło serbskeje digitalizacije, wó tom powědaju teke źinsa zasej wušej 130 wědomnostniki, wuwijarje a wužywarje na konferency Serbskego instituta a Techniskeje uniwersity BTU w Chóśebuzu. Cora su diskutěrowali na pśikład wó serbskej rěcy na digitalnych kórtach. Mjaztym až wjelike póbitowarje kaž Google.maps našu rěc skerjej ignorěruju, su tam druge juž dalej. Znajośo OpenStreet Map? Tam móžo kuždy, kenž co, sobu cyniś, na pśikład serbske drogowe abo pólinowe mjenja zapisaś. Górnoserb Julian Nyča to juž wušej 10 lět cyni a mjaztym wužywaju se jogo serbske kórty juž za informaciske tofle, śišćane kórty a hynźi. Wó ceło druge praktiske wěcy jo šło cora wjacor pón na tak pomjenjonych digitalnych wikach. Wěcej wót Gregora Kliema...

Sorbischer Namensforscher Dr. Christian Zschieschang (Quelle: Anja Koch)
Anja Koch

Namensforscher Dr. Christian Zschieschang vom Sorbischen Institut erklärt: Der Name Rumposch - Serbski mjenjowědnik wujasnijo

Serbski rozgłos se kradu za mjenja zajmujo a to w našej serija wó mjenjach wósobow a městnow, co wóni wóznamjeniju a wót źo póchadaju. To wšo nam rozkładujo mjenjowjednik dr. Kito Kśižank wót Serbskego instituta. Źinsa wujasnijo to familijowe mě Rumpoš.

Foto: Marina Wiemer

Sorbischer Volkshumor: Zum Frühlingsanfang - Serbski ludowy humor: zachopk nalěta

Pśed jadnab 15 lětami jo Marja Elikowska-Winklerowa była wjele ducy z wejsanarjami a se z nimi zmakała ako ta znata pójsynoga we jsach. Su se wjele wulicowali, spiwali a žortowali, a pśi tom jo se jaden abo drugi dopomnjeł na rědne gronko, spiw abo rym. Wjele z nich jo wóna nagrawała a z tym móžomy dožywiś, kak žywa jo była serbska rěc ten cas. Za źinsa jo zestajiła wšake, ak' ma cyniś z wjedrom a njewjedrom.

Imagebild Startup Lausitz
Startup Lausitz

Projekt Starup Lausitz bietet Unternehmen Hilfe auf dem Weg zur Selbständigkeit - Projekt Startup Łužyca

Kšac pó kšacu do samostatnosći: Projekt Start-up Łužyca póbitujo pśichodnym pśedewześaŕkam a pśedewześarjam pomoc pó śěžkej droze do samostatnosći. W slědnyma lětoma su se Ukrainarje mjazy zajmcami toś togo projekta pokazali. Pśi wopyśe, se do nimskego źěłowego marka integrěrowaś, su se za to rozsuźili, swójske pśedewześe wótwóriś.

rbb/Wussmann

Praktikumsmonat beim niedersorbischen Sprachprojekt Zorja - Zorja we měrcu - praktikumowy mjasec

Wjele wót našych pśisłucharjow zawěsće južo znajo projekt Zorja, ten wósebny kurs serbskeje rěcy za dorosćonych. Něnt běžy južo druga połojca drugego lětnika. Tuchylu su wšykne Zorjaki a Zorjacki wulěśeli ze swójogo rěcnego gnězda. Ceły měrc cynje praktikum we wšakich serbskich institucijach. Naš reporter Pětš Ciążyński, sam Zorjak, jo jadnomu woglědał.

Zapust/Wendische Fastnacht in Heinersbrück
Maria Elikowska-Winkler

Wendische Fastnacht in Heinersbrück - Zapust w Mósce

We kśesćijaństwje zachopijo se popjelnu srjodu spótny cas. Lětosa jo to wót 5. měrca do 19. apryla. Zapšawym njepóśěgujo se to jano na jězu ale teke na žywjeńsku wašnju. Jo to śichy cas. Něga jo zapustowanje było popjelnu srjodu kóńc. Źinsa se wšuźi tak na to wěcej njeglěda. A tak zapustuju w Dolnej Łužycy teke w měrcu. Sobótu na pśikład na Górach, w Zaspach a Mósće. Mósćański zapust smy dožywili.
Fotowe impresije wót mósćańskego zapusta/Fotoimpressionen

rbb/Pernack

Nur 50-100 kompetente Sorbischsprecher - Jano až do 100 kompetentnych powědarjow

Wó tom smy pśed tyźenjom rozpšawili. Pó jadnom pówoblicenju/Schätzung instituta za sorabistiku w Lipsku njeby dało źinsa wěcej ako 50 do 100 tak pommjenjonych "kompetentnych" powědarjow dolnoserbskeje rěcy. Pśinosk, kótaryž jo se wózjawił w uniwersitnej publikaciji w Poznanju, wubuźijo pšašanja a teke kritiku. Te jadne cwibluju na tych datach, druge witaju trjebnu diskusiju. My smy kśěli wěźeś, kak pśiźo awtorski team, to stej prof. Sabine Asmus a Till Wojto, na toś te licby, a co groni "kompetentny powědaŕ"? Naš redaktor Gregor Kliem jo z Tillom Wojtom, sobuźěłaśerjom instituta za sorabistiku lipšćańskeje uniwersity powědał.

Kinderbuch über die Lausitz (Frauenteam der Cottbuser Firma Trip Leap)
Yuliia Hryshyna

Kinderbuch über die Region Lausitz von einem Frauenteam der Cottbuser Firma Trip Leap - Knigły wót wukrainikow wó Łužycy

Źiśece knigły wó Łužycy ale napisane wót wukrajnikow: Team žeńskich wót małeje chósébuskeje firmy Trip Leap jo dostał spěchowanje wót góspodaŕskego regiona Łužyca. Wuźěłali su źiśece knigły wó Łužycy. Wjeliki źěl knigłow jo wěnowany Serbam a jich kulturje. Prědny eksemplar jo měła w rukach naša awtorka Yuliia Hryshyna.

Obersorbischer Chor "Lipa" in der Fastnachtszeit
Kaulfürst, Rehde

Zwei Kuckauer Kuckucks, Johannes Rehde und Fabian Kaulfürst, berichten aus der Oberlausitz - Kukojskej kukawje: zapust a spótny cas

Něnto ga smy juž w spótnem casu. Našej kukojskej kukawje Jan Rjeda a Fabian Kaulfürst se teke kšuśe spóśitej, ale njejstej nam groniłej z cym. Wót togo ga njedej se teke powědaś. Ale wšake wót togo, co se we spótnem casu w Górnej Łužycy stawa, weto zgónijomy. A wjasołe smy, až teke słyšymy, kak su do togo rušowali a zapustowali.

Vorstandssitzung Domowina Regionalverband Niederlausitz
Maria Elikowska-Winkler

Zur gestrigen Vorstandssitzung des Domowina Regionalverbandes Niederlausitz - Pósejzenje župnego pśedsedaŕstwa

Na głownej zgromaźinje domowinskeje župy Dolna Łužyca kóńc februara jo se wuzwóliło 13 cłonkow za nowe župne pśedsedaŕstwo. Wóno jo se cora zejšło prědny raz w Serbskem domje. Smy byli pódla.

Sorbischer Kulturtourismus
Sorbischer Kulturtourismus

Hauptversammlung des Fördervereins "Sorbischer Kulturtourismus" - Głowna zgromaźina "Serbski kulturny turizm"

Z lažkeju wutšobu glědaju teke serbske turistikarje do pśichoda. Cora jo spěchowańske towaristwo za Serbski kulturny turizm měł zgromaźinu a tam su wugódnośili zachadne turistiske lěto a aktualne wuwiśe. How słyšyśo wěcej k tomu.

Zorja Praktikant Marian-Joel Küster beim Sorbischen Programm des rbb
Diana Schuster

Praktikant Marian-Joel Küstner, Teilnehmer des niedersorbischen Sprachprojekts Zorja - Zorja-praktikant Marian se pśedstajijo

Pśedstajijomy jadnogo wobźělnika rěcnego projekta Zorja: Marian-Joel Küster gótujo rowno swój praktikum wu nas w domje pla redakcije telewizijnego magacina "Łužyca". Wón ma juž někotare nazgónjenja ze serbskimi projektami - kótare su to byli - wó tom smy se z nim rozgranjali w našom studiju.

Teilnehmerin des niedersorbischen Sprachprojekts "Zorja": Carolin Köhler
rbb/Gregor Kliem

Teilnehmerin des niedersorbischen Sprachprojekts "Zorja": Carolin Köhler - Wobźělnica rěcnego projekta "Zorja"

Až do junija wuknu "Zorjaki" intensiwnje serbski. Ale chto wóni su? Comy wam źinsa jadnu kandidatku pśedstajiś. Naša kolegowka Anja Kochojc-Šwarcowa jo Karlinu Köhlerojc pśepšosyła do našogo studija. A naš gósć jo jej ned pórucyła "ty" groniś. Tak stej to pón teke gótowałej. How słyšyśo to cełe rozgrono.

Niedersorbische Kulturakademie - Logo
Niedersorbische Kulturakademie

Niedersorbische Kulturakademie - aktuelles Profil und Projekte - Dolnoserbska kulturna akademija

Pód kšywom domowinskeje župy Dolna Łužyca pśewjedu se w slědnych lětach tśi wažne projekty: Rěcny projekt Zorja, projekt Walorizacija serbskego kulturnego derbstwa a Dolnoserbska kulturna akademija. Co ta aktualnje pópšawem cyni, to jo kśěła naša reportaŕka Marja Elikowska-Winklerowa wěžeś a jo woglědała do jeje domicila na Žandojskej droze 56 w Chóśebuzu.

Serbski Sejm
Serbski Sejm

Ergebnisse der Wahl zum 2. Serbski Sejm - Wuslědki wólbow za Serbski sejm

Serbski Sejm jo nowo wuzwolony. Sobotu su za to głosy z listowych wólbow wulicyli w Górnej Łužycy, w Njebelčicach. Cora smy južo rozpšawili: za wólbu pśizjawili su se tak ako pśi prědnych wólbach wokoło 1000 luźi. Ale pitśku menjej luźi jo lětosa sejm pón wopšawźe sobu wuzwóliło: 738 luźi jo lětosa płaśecy głos wótedało, 2018 jo jich hyšći było 828. Něnt pak comy se tšochu bliźej woglědaś, chto jo wuzwólony, chto jo nutśi we nowem, we drugem Serbskem Sejmje. Diana Šejcowa rozpšawijo.

Niedersorbische Wochenzeitung NOWY CASNIK (Quelle: rbb)
rbb

70 Jahre Eigenständigkeit des Nowy Casnik, niedersorbische Wochenzeitung - 70 lět samostatnosć Nowego Casnika

Pśed 70 lětami jo casnikaŕske zastojnstwo pśi pśedsedarju Ministaŕskeje rady DDR dało Domowinje licencu za wudawanje Nowego Casnika. A stakim nawłos pśed 70 lětami, na 5. měrcu w lěśe 1955, jo Nowy Casnik prědny raz pó 2. swětowej wójnje wordował wen dany ako samostatny casnik. Naš awtor Gregor Wieczorek, sam wjele lět šefredaktor Nowego Casnika, jo se z temu dokradnjej zabrał.

Serbske blido/Gesprächsrunde im Wendischen Museum: "Quo vadis, Serbstwo?"
Piotr Ciążyński

Gesprächsrunde des Wendischen Museums: Buchpräsentation "Serbstwo, quo vadis?" - Serbske blido "Serbstwo, quo vadis?"

Kak dalej z Łužycu, kak dalej ze serbstwom - to jo wjelike pšašanje. Na njo kśě wótegroniś nowe knigły, ak maju samski titel: "Serbstwo, quo vadis?" Tak wjelike ako to pšašanje, tak žywa jo była teke diskusija wó nich na Serbskem bliźe ten tyźeń srjodu w Serbskem muzeju. Dolnoserbske awtorki esejow a gósći su pśišli do rozgrona. Za nas pódla jo był Pětš Ciążyński.

Sorbischer Namensforscher Dr. Christian Zschieschang (Quelle: Anja Koch)
Anja Koch

Namensforscher Dr. Christian Zschieschang vom Sorbischen Institut erklärt Namen - Serbski mjenjowědnik wujasnijo: Górki/Göhrick

Wšykne, ako se za serbske mjenja zajmuju, mógu se wjaseliś. Jsy, kótarejž stej wótbagrowanej, stojtej źinsa we srjejźišću rozkłaźenjow našogo mjenjowědnika wót Serbskegi instituta, dr. Kita Kśižanka.
Wšo mjenjowědnik teke njewě, což pak njegroni, až njebuźo dalej slěźiś. A wón se teke rad z wašymi mjenjami. Familijowymi, abo wjesnymi mjenjami zaběra, dajśo nam to k wěsći, gaž maśo pšašanja.

Łužyca Gespräch mit Zorja Teilnehmern: links Piotr Ciążyński
Kistin Sommer

Praktikum des niedersorbischen Sprachprojekts "Zorja" in der Sorbischen Redaktion - Zorja praktikant Pětš Ciążyński

We měrcu mamy w redakciji serbskego radija nowego praktikanta. Pětš Ciążyński jo wobźělnik aktualnego pśeběga dolnoserbskego rěcnego projekta "Zorja".

Rozhlad

Zur Märzausgabe der sorbischen Kulturzeitschrift "Rozhlad" - Kulturny casopis "Rozhlada" w měrcu

Źinsa jo 4. měrc, to groni, až naš serbski kulturny casopis "Rozhlad" jo južo ducy k Wam do domu. Chtož ma pak online pśistup, móžo jen južo źinsa cytaś. Sebastian Elikowski-Winkler pokažo krotko na někotare temy, kótarež se w njom wobjadnaju.

Zapust/Wendische Fastnacht in Neuendorf
Maria Elikowska-Winkler

Zapust/Wendische Fastnacht in Neuendorf - Zapust w Nowej Jsy

Zymski cas jo we Łužycy cas zapustow. Teke w měrcu hyšći zapustuju. Sobotu su zapustowali w Nowej Jsy. Tam jo južo wjele lět tradicija, až zapustuju wšykne gromadu, źiśi a młodostne. Marja Elikowska-Winklerowa jo z Bernhardom Natke sebje te wujšpurne źowća a šykowanych gólcow woglědała.

Haupt- und Wahlversammlung des Domowina Regionalverbandes Niederlausitz
Maria Elikowska-Winkler

Haupt- und Wahlversammlung des Domowina Regionalverbandes Niederlausitz - Głowna zgromaźina župy Dolna Łužyca

Wóna jo ta nejwětša župa w Domowinje. Ta župa Dolna Łužyca jo měła pětk w sportaŕskem domje w Žylowje swóju głownu a teke wólbnu zgromaźinu. Za nas jo była na městnje naša reportaŕka Marja Elikowska-Winklerowa.

Wendisches Museum

Führung im Wendischen Museum Cottbus in ukrainischer Sprache - Ukrainske wjeźenje w Serbskem muzeju

Ukrainskorěcna ekskursija do Serbskego muzeja: Aby wěcej wó słowjańskem bratšojskem ludu Serbow zgónili, běchu Ukrainarjow do muzeja w Chóśebuzu pśepšosone. Еkskursiju jo nawjedowała młoda praktikantka muzeja, Liza Matveva. Yuliia Hryšynina jo z njeju a gósćimi pśišła do rozgrona. Pśinosk powěda Anja Kochojc-Šwarcowa.

imago/blickwinkel

Kak se źo gelišćinje w Šotiskej?

Wusoke góry, šumjate mórjo – Šotiska w pódpołnocy Britiskeje wubuźujo wu nas późedanja. Tamne wobydlarje maju drje ceło druge późedanja ako za dowolom w tych Highlands. Na pśikład, až jich keltiska rěc - gelišćina - njewuměra. We tom maju něco z nami Serbami gromaźe. Wó zgromadnosći rozdźěle mjazy Šotisku a Łužycu jo šło cora na pśednosku w Serbskem instituśe w Chóśebuzu. Gregor Kliem rozpšawijo.

IMAGO / IlluPics

Drei Jahre Krieg in der Ukraine (3. Teil) - Tśi lěta wójna w Ukrainje (3)

Južo tśi lěta jo wurosćona wójna w Ukrainje. Wěcej ako 4 miliony Ukrainarjow jo pśecej hyšći zwenka swójeje domownje. Wětšyna z nich jo w Nimskej - wěcej ako milion. Pó wuslědkach napšašowanjow, kótarež su pśewjadli wót centruma za góspodaŕsku strategiju Ukrainy, rosćo licba Ukrainarjow, kenž planuju we wukraju wóstaś, ale wóna jo pśecej hyšći mjeńše ako późěl luźi, kenž kśě se wrośiś do swójeje domownje. To jo tśeśi pśinosk ku tej temje wót Yuliie Hryshyneje.

picture alliance / Jens Kalaene

Schüleraktionsgruppe des Niedersorbischen Gymnasiums gegen Rassismus - Kupka pśeśiwo rasizmoju na DSG

"Šula bźeze rasizma- šula z kuražu", toś ten titel nosy Dolnoserbski gymnazium južo wót lěta 2011. W septembrje su w tej šuli załožyli nowu wuknikojsku kupku, kótaraž se z tym temom zaběra. Naša reportarka Anja Kochojc-Šwarcowa jo kśěła wěźeś dla cogo. Co tam gótuju? Mě teje kupki klincy juž raz tak, ako by mógał stojaš na protestowem plakaśe.

rbb|24

Drei Jahre Krieg in der Ukraine (2. Teil) - Tśi lěta wójna w Ukrainje (2)

Južo tśi lěta jo wurosćona wójna w Ukrainje. Pśecej hyšći dajo wěcej ako milion Ukrainarjow w Nimskej. Pó zakóńcenju wójny co Ukraina je wšyknych do swójeje domownje slědk spóraś. Ale Ukrainarje sami rozsuźuju se w pśiběrajucej mêrje za to, we wukraju wóstaś. Jadna z pśicynow za to su perspektiwy za młodšu generaciju Ukrainarjow.

Serbski Sejm
Serbski Sejm

Wahlen für den 2. Serbski Sejm - aktueller Stand vor Fristende Wahlregistrierung am 27. Februar - Wólby do 2. Serbskego sejma

Wuzwólowanja za drugi Serbski sejm, za drugu amtsku periodu sam póstajonego serbskego parlamenta su krotko pśed zakóńcenim. Witśe jo slědny źeń za potencielnych wólarjow, se do wólbnego zapisa zapisaś daś. Pla wjednika wólbneje komisije za Serbski sejm, Siegfried Kühn, smy se wopšašali, kaki jo aktualny staw pla wólbow.

Berlin schläft ein: Wiegenlieder (Instrument des Jahres: Stimme)
Landesmusikrat Berlin

Berlin schläft ein: Wiegenlieder - Barliń wusnjo - kólebawki za stolicu

Głos jo instrument lěta 2025. W ramiku togo zběra projekt "Barliń wusnjo" kólebawki we wšych rěcach stolice. Zawěsće słuša k tomu teke dolnoserbska rěc, groni Barlinaŕ Marek Słodička. Gregor Kliem rozpšawijo.

Zapust-Vesper des sorbischen Sprachprojekts "Zorja" in Dissen
Andreas Batke

Fastnachts-Vesper des sorbischen Sprachprojekts "Zorja" in Dissen - Zapust na Zaźewic dwórje w Dešnje

Młoźinski zapust jo zastał k drugemu razu za serbski pójedank w rěcnem gnězdźe dolnoserbskego rěcnego projekta "Zorja" w Dešnje. Sy kśěł swój kafej a dobry tykańc a mazańc měś zadermo, sy musał jen wobštelowaś na serbske. Gregor Kliem jo był pódla.

dpa/Trappe

Drei Jahre Krieg in der Ukraine (1. Teil) - Tśi lěta wójna w Ukrainje (1. źěl)

Źinsa pśed tśimi lětami jo se zachopiła w Ukrainje tšašnje grozna wójna. Wěcej ako 4 miliony Ukrainarjow jo pśecej hyšći zwenka domownje. Wětšyna z nich jo w Nimskej – wěcej ako milion. Ukraina jo južo pśipowěźeła, až buźo na kóńcu wójny wopytaś swójich wobydlarjow slědk holiś. W Barlinju wótwóriju skóro prědny tak pomjenjony Unity Hub w Nimskej, kótaryž dej mjazy drugim dobrowólne wrośenje do domownje spěchowaś. Lěc pak kśě Ukrainarje sami do Ukrainy se wrośiś, jo Yuliia Hryshyna wuzgóniła.

dpa/M.Kappeler

Zu den Ergebnissen der gestrigen Bundestagswahl - K wuslědkam wólbow do Zwězkowego sejma

Bergaŕki a bergarje w Nimskej pominaju změnu w politice - to su wuslědki corajšneje wólby do Zwězkowego sejma jasnje pokazali. Ale te wuslědki pokazuju teke: nowe kněžaŕstwo stwóriś njebuźo lažko za dobyśarja, za partaju CDU. Naša redaktorka Diana Šejcowa co wólbne wuslědki krotko wugódnośiś, wósebnje, kak se wustatkuju how w našom regionje a za Serbow.
Wólby do Zwězkowego sejma na rbb24/Bundestagswahl auf rbb24

Zapust/Fastnacht der Burger Mina-Witkojc-Schule
rbb/Diana Schuster

Zapust der Mina-Witkojc-Schule Burg/Spreewald - Bórkojski šulski zapust

Njewšedne wobrazy ten tyźeń we Bórkowach: Nic na kóńcu tyźenja ale pětk dopołdnja su wuknice a wukniki zakładneje a wušeje šule "Mina Witkojc" pśez wjas śěgnuli. Pó wěcej ako 20 lětach su w Bórkowach zasej šulski zapust swěśili. Naša redaktorka Diana Šejcowa jo pśeśěg z mikrofonom pśewóziła.

IMAGO/Christian Ohde

So sehe ich das: Künstliche Intelligenz (Kolumne von Bernd Pittkunings) - Tak ja to wiźim: kumštna inteligenca (kolumna)

Kužde nowe wunamakanje w stawiznach cłowjestwa - wót wobźěłaneje kósći ako źěłowy rěd, pśez wunamakanje wognja za pśigótowanje jěze, wunamakanje wobźěłanja metala až do wunamakanje kompjutera a wirtuelnego swěta jo luźi doprědka spórało. Kužde wunamakanje jo pólěpšyło jich žywjeńske wobstojnosći a jo pla wšyknogo, což su gótowali, produktiwitu pówušyło. Ale luźe njejsu jano dobre, njesebne, pomocliwe a empatiske. Ně, bóžko jo se pó krotkem casu pśecej teke pśesajźił negatiwny bok wšych wunamakanjow. Ako su měli metalowe źěłowe rědy, su malsnje wupytnuli, až góźe se lěpjej ako broni, ako drjewjane knebel abo chytanka. A w běgu lěttowzyntow jo dało wjele wunamakankow. Myslimy jano na kleki a pšužyny, stśělby, kanuny, pózdźej dynamit a atomowe šćěpjenje.
A cogo musymy se źinsa bójaś? Bernd Pittkunings groni, kak wón to wiźi.

Sorbischer Namensforscher Dr. Christian Zschieschang (Quelle: Anja Koch)
Anja Koch

Namensforscher Dr. Christian Zschieschang vom Sorbischen Institut erklärt Namen: Stöbritz (2) - Serbski mjenjowědnik wujasnijo

Naš mjenjowednik dr. Kito Kśižank wót Serbskego instituta rozkładujo pšawidłownje w našom programje serbske městowe abo famiöijowe mjenja. Wón glěda źinsa hyšći raz slědk na 100. jubilejne wudaśe swójich rozkładowanjow serbskich mjenjow. Wón se hyšći raz pśiwobrośijo mjenjenju "Stobrice", na nimski jo to "Stöbritz". Dla cogo, to co wam sam wulicowaś.

Symbolbild Euroregion Spree Neiße Bober/Sprjewja Nysa Bober
Euroregion SNB

Sorbisches Sprachprojekt der Euroregion in polnischen Kitas - Rěcny móst w Euroregionje

Granica do Pólskeje jo taka bliska. Kuždy źeń pśeprěkuju ju tysace luźi. Dla źěła, nakupowanja, za wulět abo a woglěd familije. Nic tak lažko pśeprěkowaś jo wšak rěcna granica mjazy pólskeju, nimskeju a teke serbskeju rěcu. Dla togo jo Euroregion Sprjewja-Nysa-Bobr juž w juliju slědnego lěta startował projekt pód motom "Rěcny móst". A taki móst, ten se stwórijo južo w źiśownjach. Źiśi w pólskem Gubinje wjasele se na strowe zasejwiźenje ze serbskeju rěcu. Hyšći až do junija 2027 běžy projekt. Naš redaktor Gregor Kliem. rozpšawijo.

Michael Helbig

Niedersorbische Sprachkommission hat beraten - Dolnoserbska rěcna komisija

Dolnoserbska rěcna komisija (DSRK) jo pśipóznaty gremium za kodificěrowanje dolnoserbskeje pisneje rěcy. Glědajucy na praktiske nałožowanje wuźěła dopórucenja a pšawidła, a starše nowelěrujo. Do komisije słušaju wědomnostniki Serbskego instituta a sorabistiki w Lipsku, zastupjarje serbskich institucijow a medijow. Nowe śěžyšćo wobradowanjow su póžyconki z francojskeje rěcy. Smy se rozgranjali z Fabianom Kaulfürstom, powědarjom komisije.

picture alliance/dpa | Arne Dedert

Kommentar zur Bundestagswahl 2025 - K wólbam do Zwězkowego sejma

Njeźelu, 23. februara, smy napominane, stupiś na wólbnu urnu a naš głos wótedaś za nowy Zwězkowy sejm, za nowe kněžaŕstwo. A hyšći žednje njejsu wuzwólowanja take wažne byli a rownocasnje take śěžke. To nanejmjenjej měni Marion Stenselowa w swójom komentarje, w kótaremž se koncentrěrujo na te styri partaje, kótarež staje kandidaty za amt kanclarja/kanclaŕki.

Blick auf die Slawenburg Raddusch im Spreewald, aufgenommen am 23.07.2019 (Luftaufnahme mit einer Drohne). (Quelle: dpa-Zentralbild/Patrick Pleul)
dpa-Zentralbild/Patrick Pleul

Wie geht es weiter mit der Slawenburg Raddusch - Kak dalej z radušańskim groźišćom

Corajšne wurědne a njezjawne pósejźenje wětošojskeje měsćańskeje rady jo dejało wujasniś, lěc dostanjo Dawid Chmelík wót města dalejwjeduce dogrono, pó tym, až jo ze špatneju moralku płaśenja do wobgrona pśišeł. Pśichod słowjańskego groźišća w Radušu jo nejpjerwjej póstajone.

Traditionelles Federnschleißen auf dem Njepilahof in Rohne
Diana Fritzsche-Grimmig

Traditionelles Federnschleißen auf dem Njepilahof in Rohne - Pjerjedrěśe w Rownem

Pjerje drěś kaž něga - to rucnikaŕstwo na Njepilic dwórje dalej woplěwaju. Cora jo było dla tog zasej kradu něco los w Rownem. A naš redaktor Gregor Kliem jo był z wuknikojskima praktikantoma Johanna a Kazymir za Was pódla.

Zapust/Niedersorbische Fastnacht in Drachhausen
Maria Elikowska-Winkler

Niedersorbische Fastnacht in Drachhausen - Zapust w Hochozy

Něnt jo cas zapustow. Kuždy tyźeń niźi rušuju, lěc młoźina abo ženjone. Sobotu su zapustowali w Drjejcach a cora w Škódowje, Gołbinje a Hochozy. Do Hochoze na 191. zapust jo se dojěła Marja Elikowska-Winklerowa, wóna powěźijo wó zapustowanju we Hochozy něga a źinsa.

IMAGO | NurPhoto

Fastnacht in der Ukraine - Masnycja tyźeń w Ukrainje

Zapust pó ukrainsku abo nejrědnjejšy swěźeń lěta. Wót 24. februara až do 2. měrca wótmějo se w Ukrainje Masnycja-tyźeń. W tom tyźenju se rozžognuju Ukrainarje ze zymu a jěźe na pśedwjacorje jatšownego spótnego casa bejnje wjele chłošćonkow. Dalšne informacije ma Yuliia Hryshyna.

Stadtarchiv/Stadtmuseum Cottbus

Bombardierung von Cottbus vor 80 Jahren - Bombarděrowanje Chóśebuza 1945

W Chóśebuzu su cora spominali na 80. wrośenicu bombarděrowanja města. Na Starych wikach su luźi se zmakali zgromadnje z wušym šołtu Tobiasom Šikom. Pódla nabóžniny jo cora wjacor był wušej togo wopomnjeński koncert w Statnem źiwadle. Za nas zespominajo Marion Stenselowa te tšojenja wokoło 15. februara 1945.

Bundestagsabgeordneter (SSW) Stefan Seidler im Interview
Ulrike Gruhl

Sorbisches Fernsehmagazin Łužyca vom 15. Februar: Thema u.a. Bundestagswahl und nationale Minderheiten - Póglěd do magacina Łužyca

Witśe, 15. februara, zeger 13:35 jo zasej cas na naš telewizny magacin "Łužyca", dostanjośo zasej aktualny wobraz serbskego swěta. Na pśikład temu "Wólby do Zwězkowego sejma z wida mjenšynow" jo se woglědał awtor Roman Pernak.

Sorbische Schülerpraktikanten Johanna und Kasimir
rbb/Gregor Kliem

Schülerpraktikanten in der Sorbischen Redaktion des rbb - Praktikanta Johanna a Kazymir

Za dwa tyźenja stej nam něnto k pomocy wuknikojskej praktikanta Johanna Schernigojc a Kazymir Wieczorek, wuknika Dolnoserbskego gymnaziuma w Chóśebuzu. Wónej cotej se našym pśisłuchaŕkam a pśisłucharjom tšochu bliźej se pśedstajiś.

Veranstaltung zur Zukunft des sorbischen Absolvententreffen " Schadowanka"
rbb/Gregor Kliem

Wie geht es weiter mit dem niedersorbischen Absolvententreffen "Schadowanka" - Kak dalej ze schadowanku

Kak se žycymy pśichodne schadowanki, kak deje wglědaś pśichodne swěźenje wuknikow a absolwentow Dolnoserbskego gymnaziuma a serbskich studentow? To jo była tema na zjawnem diskusijnem wjacorje pónjeźele w Serbskem domje w měsće. Klubownja jo była połna z młodymi a staršymi luźimi. Anja Kochojc-Šwarcowa jo była pódla.

IMAGO | NurPhoto

Sorbisches/Wendisches auf dem rbb Kanal auf TikTok - Serbske na rbb kanalu na TikTok

Słyšyśo to serbske w rbb w serbskem radiju, wiźiśo to serbske w rbb w našom telewiznem magacinje "Łužyca". Teke w socialnych medijach wót rbb – na facebook abo instagram – jo młogi raz to serbske prezentne. A skoro teke na online-platformje TikTok. Kak pśiźo k tomu, to pśeraźijo Wam Christian Matthée.

picture alliance/dpa/Lausitz Festival/Nikolai Schmidt

Nowa Krabatowa opera

Łužyski festiwal jo zgromadny projekt krajowu Bramborska a Sakska. Program wugótuju zgromadnje z kooperaciskimi partnarjami. K tomu lice muzeje, źiwadła, kulturne załožby, wusokošule a gmejny. Wósebne śěžyšćo lažy pśi tom na njewšednych městnach zarědowanjow ako parki abo industrijowe pomniki. Festiwal pśewjeźo se drje akle zasej w septembrje, ale prědne detaile wó programje su južo znate. Tak dej na pśikład na njom byś prapremjera noweje opery. Sebastian Elikowski-Winkler jo se rozgranjał z barlinskim komponistom Marius Felix Lange wó swójej nowej Krabatowej operje.

Buchpräsentation im Stadtmuseum Cottbus: "Wurzeln & Wandel in der Lausitz"
Maria Elikowska-Winkler

Buchpräsentation im Stadtmuseum Cottbus: Wurzeln & Wandel der Lausitz - Premjera knigłow w Chóśebuzu

Pětk jo do Měsćańskego muzeja w Chóśebuzu pśichwatała bejna kopica luźi. Lichy nimski zwězk awtorow Bramborska jo pśepšosył na prezentaciju knigłow "Wurzeln & Wandel der Lausitz/Kórjenje a pśeměnjenja Łužyce". Wokoło 90 gósći jo pśišło zbliska a zdaloka. Antologija z tekstami/basnjami 22 awtorow a awtorkow w nimskej a serbskej rěcy jo se wózjawiła pśed krotkim. Jo to drogowanje pó Łužycy pśez generacije, pó jeje krajinje, tradicijach a cowanjach do pśichoda. Zajmne dopóznaśa zgónijośo wó sorabismach, gołkojskem fararju Jan Bjedrich Fryco, spisowaśelu Jurij Brězan, Erwin Strittmatter, a serbskich bajkach a powěsćach, a wjele, wjele drugego.

"Kuckauer Kuckucks": Fabian Kaulfürst und Johannes Rehde berichten regelmäßig aus der Oberlausitz
Kaulfürst/Rehde

Kuckauer Kuckucks: Fabian Kaulfürst und Johannes Rehde berichten aus der Oberlausitz - Kukojskej kukawje rozpšawijotej

Něnto smy zasej w pšawem rytmusu: ten rytmus našeju kukojskeju kukawowu. Fabian Kaulfürst a Jan Rjeda z Kukowa stej se zasej zmakałej - tak ak dej byś w dobrem susedstwje. A pśi tom njejstej zabydnułej, mikrofon zašaltowaś.

colourbox.de

Ernährung gegen Alzheimer und Demenz - Zežywjenje pśeśiwo demency

Wěcej ako 1,8 milionow luźi w Nimskej śerpi na demencu. Nejcesćej wjeźo Alzheimerowa chórosć k tomu. Kužde lěto diagnosticěruju gójce wěcej ako 400.000 nowych pacientow. Z pśiběrajucym starstwom stupa riziko schórjeś a pó statistice su žeńske dwójcy tak napadojte za toś tu chórobnu. Wědomnostniki su wuslěźili, až njedosegajuce zežywjenje riziko chórosći pówušyjo. Co musyśo jěsć, aby psychisku strowosć zdźaržali, jo se wopšašała Julia Hryšynowa gójcowku "kliniki za dietetiku Samoilenko" Nadija Taras. Pśinosk powěda Marja Elikowska Winklerowa.

Sorbischer Namensforscher Dr. Christian Zschieschang (Quelle: Anja Koch)
Anja Koch

Namensforscher Dr. Christian Zschieschang vom Sorbischen Institut erklärt Namen - Serbski mjenjowědnik wujasnijo

Naš mjenjowědnik dr. Kito Kśižank wót Serbskego instituta rozkładujo dalšne zajmnostki k mjenju Knorawa/Sachsendorf.

Wahlaufruf des Serbski Sejm
rbb/Diana Schuster

Aufruf zur Wahl des 2. Serbski Sejm - Serbski sejm napomina k wólbam

Serbski sejm napomina serbski lud k wólbam 2. Serbskego sejma. Wólbne forumy njejsu w Dolnej Łužycy až doněnta planowane, informěrowaś wó kandidatach móžošo se pak weto a to online. Na bokach serbski-sejm-2024.de dajo informacije a wobraze kandidatow.
W Budyšynje su zachadnu srjodu medijow informěrowali wó swójej cynitosći w zachadnych lětach a naša kolegowka Diana Šejcowa jo była z mikrofonom pódla.

Zapust/Niedersorbische Fastnacht 2025 in Drehnow
Maria Elikowska-Winkler

Niedersorbische Fastnacht 2025 in Drehnow - Zapust w Drjenowje

Jo cas zapustow. Teke ten kóńc tyźenja. Cora su zapustowali mjazy drugim w Drjenowje. Ako jo 23-lětna wjednica tamnjejšeje młoźiny Tina Scheider powěźeła, jo se 17 pórow pśizjawiło a tak jo teke było. Pśewóźowała jo zapustarjow pśez wjas dujaŕska kapała Muzikanty Sprjewja-Nysa. A bejna tšocha wejsanarjow jo se pórała na drogu, aby jim pśiglědowała. Teke Marja Elikowska-Winklerowa jo tam była.

Gesprächsrunde im Wendischen Museum mit Měto Nowak vom Sorbischen Institut
Maria Elikowska-Winkler

Gesprächsrunde des Wendischen Museums mit Měto Nowak - Serbske blido w Serbskem muzeju

Srjodu jo se wótměło prědne serbske blido w Serbskem muzeju w nowem lěśe. Ako gósća za rozgrono su sebje kazali Měta Nowaka. Wón jo měł južo wšake funkcije a źěłowe městna w Serbach a za Serbow, něnto jo w Serbskem instituśe. Serbske blido jo było zachopjeńk diskusijow wo nowej rěcnej strategiji za rewitalizacju dolnoserbskeje rěcy. Naš reportaŕ Kun Bruning rozpšawijo.

Zapust des Niedersorbischen Gymnasiums: Ehrentanz mit Cottbuser OB Tobias Schick
Stadt Cottbus

Fastnachtsumzug des Niedersorbischen Gymnasiums Cottbus - Zapust Dolnoserbskego gymnaziuma

Wuknice a wukniki Dolnoserbskego gymnazija su cora Chóśebuz z pisanymi barwami wobmólowali. To ale jano w pśenjasonem wóznamje. Młode poriki su ako nalětny wětš pśez město śěgnuli a su woblubowany dolnoserbski zapust swěśili - su wobydlarjow rozwjaselili ze swójimi spiwami a rejami. Južo 38. raz su jen wucabniki a wukniki Dolnoserbskego gymnaziuma organizěrowali. Naša reportaŕka Yuliia Hryshyna jo prědny raz pódla była a wě, kaki jo był swěźeń. Powěda Gregor Kliem.

Colourbox

Spintestübchen der Schule für Niedersorbische Sprache und Kultur - Spiwajuca pśěza rěcneje šule

Spiwaś jo medicina za dušu a zwězujo luźi. W zymje su něga na pśezach wjele spiwali. Źinsa to mjazy drugim gótuju na modernych pśězach, ako na pśikład w Serbskem domje w měsće, abo w Šuli za dolnoserbsku rěc a kulturu. Tam póbituju kurs z titelom "Spiwajuca pśěza". Tam njepśědu, tam stoj spiwanje na prědnem městnje. Anja Kochojc-Šwarcowa jo kśěła wěźeś, co tam spiwaju a za kogo jo kurs myslony.

dpa-Zentralbild

Zur gestrigen Vorstandssitzung des Domowina Regionalverbandes Niederlausitz - Wó pósejźenju župnego pśedsedaŕstwa

Problemy a wupominanja jadnorje pušćaś, ignorěrowaś, za sobu wóstaś... To w pšawem žywjenje rědko klapujo. Jadna tematika na corajšnem wobradowanju župnego pśedsedaŕstwa Domowiny w Dolnej Łužycy: Kak co se župa rozestajiś z partaju AfD. To rozpšawijo něnto Marion Stenselowa a teke, wó com jo było hyšći to grono.

IMAGO/ Dirk Sattler

"Hortus Lusatiae" von Johannes Franke - sorbische Pflanzennamensammlung - Johannes Franke a jogo "Hortus Lusatiae"

Pśed skóro 500 lětami jo se naroźił gójc a botanikaŕ Johannes Franke, awtor zběrki serbskich rostlinskich mjenjow. Zemrěł jo w Budyšynje 12. apryla 1617. Zasłužba Johannesa Franke jo, až jo we swójom słowniku Hortus Lusatiae z lěta 1594 dokumentěrował teke w serbskej rěcy mjenja rostlinow, kótarež su rosli we Łužycy. Sebastian Elikowski-Winkler wó njom spomnjejo.

Gedenkfeier 80 Jahre nach der Befreiung des Konzentrationslagers Auschwitz-Birkenau © IMAGO/TT
IMAGO/TT

80. Jahrestag der Befreiung des Konzentrationslagers Auschwitz-Birkenau - 80. wrośenica wulichowanja KZ Auschwitz

80 lět wulichowanje koncentraciskego lěgwa Auschwitz-Birkenau: Teke we Łužycy spominaju źinsa na wšakich městnach na toś ten źeń. Teke za serbsku historiju jo to źinsa wažny datum. Gregor Kliem jo k tomu powědał z historikarjom dr. Pětš Šurman.

Sitzung des Domowina-Bundesvorstands in Cottbus
Maria Elikowska-Winkler

Domowina Bundesvorstandssitzung in Cottbus - Zwězkowe pśedsedaŕstwo Domowiny

Pětk jo se w dolnoserbskem internaśe w Chóśebuzu zejšło Zwězkowe pśedsedaŕstwo Domowiny - kšywowego zwězka łužyskich Serbow. Pśedewšym su se zaběrali z pśigótowanim swójeje 23. Głowneje zgromaźiny, kótaraž buźo 5. apryla w Budyšynje. Wušej togo su teke wšake ze zachadnego lěta wugódnośili a glědali do pśichoda. Marja Elikowska-Winklerowa powěźijo.

rbb/Diana Schuster

Vogelhochzeit des Kolektiw Wakuum - Ptaškowa swajźba kolektiwa Wakuum

Wron a sroka stej we tych dnjach kradu woblubowanej. Nanejmenjej we serbskich stronach jo se nałog ptaškoweje swajźby kradu rozšyrił. Až to pśedrasćenje ako pjerina wjasele gótujo a te tšojenja wokoło zalubowanego wrona a jogo sroki nic jano źiśi amizěruju, to wěźe woglědarje pśedstajenjow ptaškoweje swajźby za dorosćonych wót Serbskego ludowego ansambla južo dawno. Cora wjacor jo se nowa cilowa kupka pśinamakała: Wuměłski kolektiw Wakuum jo w Chóśebuzu pśepšosył na party z pisanym programom za młody měsćański publikum. Diana Šejcowa jo směła juž pla generalneje proby pśiglědowaś.

Mina Witkojc Preis 2022 für den sorbischen Liederpoeten Bernd Pittkunings
Maria Elikowska-Winkler

So sehe ich das: Hexen in der Neuzeit (Kolumne, Bernd Pittkunings) - Tak ja to wiźim - kolumna

Tak ja to wiźim - pód toś tym motom słyšyśo raz w mjasecu kolumnu Bernda Pittkuningsa z města. Cesto su złe póstawy - lěc w bajkach abo w realnem žywjenju. Wó chódotach a chódośenju w źinsajšnem casu jo Bernd Pittkunings w swójej kolumnje pśikłady namakał.

Auf der Finissage zur Ausstellung "Mehr als eine Tracht" im Schloss Lübben: Herausgeber Begleitbuch Sabrina Kuschy und Thomas Miethk
rbb/Diana Schuster

Sorbisches/wendisches Leben in den Landkreisen Dahme-Spreewald und Oberspreewald-Lausitz - To serbske we wokrejsoma LDS a OSL

Tśi wokrejse a město Chóśebuz wucyniju serbski sedleński rum w Bramborskej. Kak wuglěda we nich serbske žywjenje? To jo kradu rozdźělne. Což pla jadnogo źo, wó tom w drugem jano cowaju. My comy se z wokrejsoma Dubja-Błota a Górne Błota-Łužyca zaběraś. Z tamnyma serbskima zagronityma jo se naš redaktor Gregor Kliem rozgranjał a měni, až dajo wjeliki rozdźěl.

Sorbischer Namensforscher Dr. Christian Zschieschang (Quelle: Anja Koch)
Anja Koch

Namensforscher Dr. Zschieschang vom Sorbischen Institut erklärt Namen - Serbski mjenjowědnik wujasnijo: Grodk (2)

Naš mjenjowědnik dr. Kito Kśižank wót Serbskego instituta jo se slědny raz z mjenim znatego łužyskego města zaběrał. Źinsa co z tym pókšacowaś. Źo wó Grodk/Spremberg.

Zapust/Fastnachtsumzug des Niedersorbischen Gymnasiums Cottbus
Niedersorbisches Gymnasium

Sorbisches Themenjahr in Cottbus - Was ist geplant? - Serbske temowe lěto w Chóśebuzu

Serbske tradicije deje byś wěcej widobne w měsće. Togodla co město Chóśebuz lěto 2025 wugótowaś ako serbske temowe lěto. Chóśebuske měsćańske zastojnstwo jo wšake projekty iniciěrowało za to lěto. Tuchylu běže hyšći pśigóty.

"Gładźarnica" - 4. Band über die sorbischen Trachten der Schleifer Region, speziell zur Taufe
Verein "Kólesko"

Buchpremiere zur Schleifer Tracht in Schleife - Knigłowa premiera towaristwa "Kóleska" we Slěpem

Źinsa (srjodu, 22.01.) sćo wutšobnje pśepšosone do slěpjańskeje cerkwje na knigłowu premjeru. Towaristwo “Kólesko” jo wudało stwórty źěl swójogo knigłowego rěda wó serbskich drastwach slěpjańskeje wósady: “Gładźarnica – Slěpjańska drastwa IV. Dupjenje”. Anja Kochojc-Šwarcowa jo kśěła wěcej wěźeś wó wuznamje toś tych knigłow.

Konstituierende Sitzung des Sorbenrates in Potsdam
rbb/D.-S. Schuster

Konstituierende Sitzung des Sorbenrates in Potsdam - Prědne pósejźenje noweje serbskeje rady

W krajnem sejmje w Podstupimje jo wałtoru, (21.01.) zasej raz zazněła serbska rěc - nowowuzwólona rada za serbske nastupnosći jo chopiła źěłaś. Stare cłonki rady su se rozžognowali. Pśi pósejźenju pódla jo była Diana Šejcowa.

Blick auf die Slawenburg Raddusch im Winter mit Schnee (Foto: rbb/Friedrich)
rbb/Friedrich

Schwere Vorwürfe im Umfeld der Slawenburg Raddusch - Śěžke wumjatowanje w słowjańskem groźišću

Na słowjańskem groźišću dajo njeměr. Wó wumjatowanjach pśeśiwo aktualnemu šefoju Dawidoju Chmelikoju smy juž rozpšawili. Te su se něnto wobkšuśili. Co na tom jo rozjasnijo Ines Neumannojc w rozgronje z moderatorom Gregorom Kliemom.

LODKA

Ukrainischer Leseklub in Cottbus - Ukrainski cytański klub

Pśed tśimi lětami su ukrainske familije ze swójimi źiśimi pśed wójnu wuběgnuli a su wopušćili swóju domownju. W tom casu su toś te nejmłodše Ukrainarje su swóje prědne kšace w Nimskej cynili a swóje prědne słowa powědali. Wobdane wót hynakšeje rěcy a kultury njejsu toś te źiśi měli móžnosć, swóju maminu rěc powědaś. Aby tomu zajźowali, su zachopili ukrainske starjejše, centry organizěrowaś, w kótarychž dostanu źiśi kontakt z ukrainskeju kulturu. Yuliia Hryshynа jo se wobźěliła na zmakanju cytańskego kluba w regionalnej bibliotece.

rbb/Helmut Timm

Jutta Kaiser, sorbische Journalistin, Autorin, Übersetzerin. 85 Jahre - Serbska žurnalistka Jutta Kaiserowa

Domowinaŕka, publicistka, slěźaŕka, rěcna póraźowaŕka a pśedewšym rozgłosownica: Jutta Kaiserowa jo źinsa 85 lět stara wordowała. Něgajšna wjednica Serbskego rozgłosa glěda slědk na kradu wótměnjate žywjenje.

Abendvogelhochzeitsprogramm des Sorbischen National-Ensembles 2025
Sorb. National-Ensemble

Abend-Vogelhochzeitsprogramm des Sorbischen National-Ensembles in Cottbus - Ptaškowa swajźba na Komornem jawišću

Sobotu jo Serbski ludowy ansambel wustupił na Komornem jawišću w měsće z ptaškoswajźbaŕskim programom pód titelom “Lubosć na žwałach”. Luštny, połny temperamenta program ze serbskimi spiwami a kompozicijami we wšakich modernych wobźěłanjach a luštne tšojeńka su njasli wjasołu atmosferu do publikuma. Wugótowanje jawišća, drastwy a kostimy su publikum wobguslowali. Ochester SLA jo pód dirigatom Trvtko Karloviča wuběrnje pśewóźował pśedstajenje muzikaliski.

Kuckauer Kuckucks Jan Rjeda und Fabian Kaulfürst begrüßen das neue Jahr
Rehde/Kaulfürst

Kuckauer Kuckucks berichten aus der Oberlausitz: Johannes Rehde und Fabian Kaulfürst - Kukojskej kukawje rozpšawijotej

Stare lěto jo se minuło, teke naše radijowe woklapnicy su mimo a stakim jo źinsa zasej góźba za Jana Rjedu a Fabiana Kaulfürsta z Górneje Łužycy, aby nam něco wulicowałej, kak su w Górnej Łužycy to stare lěto dokóńcowali a to nowe zachopili.

Łužyca: Film über den Kolkwitzer Pfarrer Fritze
rbb

Meinungen zum rbb film über den wendischen Pfarrer Fritze (Filmpremiere am 12. Januar in Kolkwitz) - Měnjenja wó filmje "Jan Bjedrich Fryco"

Sobota, 18. januar, wusćeła rbb-telewizija serbski magacin "Łužyca" w połudnjejšem casu: tenraz juž zeger 13.10!!! Titel januarskego filma jo "Swěte smužki Serbow/Heilige Zeilen der Wenden". Film pśedstajijo žywjeński statk serbskego faraŕja Jan Bjedrich Fryco z Gołkojc, kenž jo pśestajił Stary testament do serbskeje rěcy. Zajźonu njeźelu pó namšy smy ten film w gołkojskem wósadnem domje pśedstajili, pśichwatała jo ceła mań luźi, teke zagronite wót rbb a našeje redakcije, wugótowaŕje filma a sobustatkujuce we filmje. To su nam młoge pó premjerje gronili:

 

Magacin Łužyca w rbb-telewiziji buźo něnto sobotu, 18.tego januara, połdnju 10 minutow pó zeger jadnogo, bóžko ako pśecej jano na bramborskem kanalu.

 

Begrüßung zum Tag der offenen Tür in der Krabat-Grundschule Jänschwalde
Maria Elikowska-Winkler

Tag der offenen Tür in der Krabat-Grundschule Jänschwalde - Źeń wótwórjonych źuri na Krabatowej zakładnej šuli w Janšojcach

Na taki jo pśepšosyła zajźonu sobotu janšojska zakładna šula "Krabat". Wóna jo w Dolnej Łužycy jadnučka, kótaraž se pómjenjujo "serbska zakładna šula". Kazane su byli starjejše ze swójimi źiśimi, kenž chójźe w pśiducem šulskem lěśe do prědnego lětnika. Pó prognozu wjednice Manuela Pyrczekoweje pśiwzeju 33 nowych wuknicow a wuknikow do Krabatoweje šule. Wšykne maju tu šansu, pózdźej aktiwnje se wobźěliś na serbskem žywjenju. Yuliia Hryšina rozpšawijo.

Kindervogelhochzeitsprogramm des Sorbischen National-Ensembles 2025
Sorb. National-Ensemble

Kindervogelhochzeitsprogramm des Sorbischen National-Ensembles - Ptaškowa swajźba SLA za źiśi

Pśiducy tyźeń pśidu źiśi na swóje košty: 23. januara pśiźo Serbski ludowy ansambel ze štucku k ptaškowej swajźbje. W měsćańskej hali pśinjasu źiśecy musical "Tajny pakčik/Ab geht die Post" na jawišćo. Pěšlětna Hana bydli pla swójogo starego nana, takego samotarja. Pśecej zasej se waźitej. Wšo buźo wšak hynac, ako źiwna kupka wubocnikow w nuzy k nima pśiźo. Mjazy nimi jaden wron ducy k swójej swajźbje. Jano z pomocu starego nana móžo Hanna jim pomagaś. A to dyrdakojstwo se zachopijo...

Teilnehmer des niedersorbischen Sprachprojekts "Zorja" auf Exkursion in Bautzen
Domowina

Teilnehmer des niedersorbischen Sprachprojekts "Zorja" (2. Durchgang) zu Besuch im rbb Studio - Zorjaki na woglěźe w rbb studiju

Južo jo połcas w dolnoserbskem rěcnem projekśe "Zorja". Ten drugi lětnik njewuknjo jano pilnje, ale wóni se teke južo z tym zaběraju, co pó Zorjach w serbskem swěśe cyniś mógu. Za to su wobźělniki se južo wopóznali ze serbskimi institucijami. A źinsa dopołdnja su byli teke pla nas w Serbskej redakciji.

Einwohnerversammlung "woklapnica" in Dissen
Maria Elikowska-Winkler

Jahres-Einwohnerversammlung in Dissen - Woklapnica w Dešnje

Dešno, gmejna bórkojskego amta, jo pśewjadło pětk swóju woklapnicu. Jadnab 120 wejsanarjow jo pśichwatało. Teke amtski direktor Tobias Henschel, wón jo ga mjaz drugim měł něco kradu wažnego prědk. To wě Marja Elikowska-Winklerowa, kótaraž jo se na tom pěś góźinow trajucem zarědowanju wobźěliła a pśinjasła za Was někotare informacije.

rbb/Josefine Jahn

Namensforscher Dr. Christian Zschieschang erklärt: Spremberg (1) - Serbski mjenjowědnik wujasnijo: Grodk (1. źěl)

Jo nejwušy cas se zasej w serbskem sedleńskem rumje rozglědowaś a serbske mjenja rozkładowaś, groni naš mjenowědnik, dr. Kito Kśižank wót Serbskego instituta. Kótare mě źinsa w srjejźišću stoj? Tenraz źo wó serbske mě městaška Grodk. Za dwa tyźenja źo dalej z rozkładowanjami dr. Kita Kśižanka k mjenjeju Grodk.

Sorbisches Institut - Logo (Quelle: Sorbisches Institut)
Sorbisches Institut

Jahresbilanz 2024 und Ausblicke für 2025: Sorbisches Institut - Serbski institut - lětna bilanca

"Smy pśipóznata slěźeńska institucija." Wjednik Serbskego instituta, dr. Hauke Bartels, śěgnjo pozitiwnu bilancu a pokažo na pótrjebu tśěśich srědkow w sorabistiskem slěźenju.

Gregor Kliem

Ukrainische Schüler am Niedersorbischen Gymnasium - Ukrainske wukniki na Dolnoserbskem gymnasiumje

Dolnoserbski gymnazium w Chóśebuzu jo ako druge šule w Nimskej teke źiśi z Ukrainy pśiwzeł. Aktualnje wuknjo how 7 wuknicow a wuknikow, 2 źowći a 5 gólcow. Kak wóni se pśiměruju šulskim wobstojnosćam a lěc pśipomagaju zgromadne słowjańske kórjenje integraciji, jo Yuliia Hryshyna wuslěźiła.

Ethnograf Albrecht Lange bei Feldforschungen in der Lausitz
Sorb. Kulturarchiv

Etnograf Albrecht Langa 100 lět

Nic jano wobšyrnu zběrku serbskeje drastwy Dolneje Łužyce a rěd publikacijow k tomu jo zawóstajił etnograf Albrecht Langa, kótaryž jo se naroźił 9. januara lěta 1925. Jogo statkowanje njamóžomy źinsa dosć gódnośiś. Sebastian Elikowski-Winkler jo póglědnjo na jogo žywjenje w rozgronje z kuratorku Sewrbskego muzeja w měsće, kótaraž jo z etnografom lěta dłujko gromadu źěłała.

Stiftung für das sorbische Volk - Logo
Stiftung für das sorbische Volk

Torsten Scheler, neuer Mitarbeiter bei der Stiftung für das sorbische Volk - Nowy sobuźěłaśeŕ pla Załožby

Serbski dom w Chóśebuzu jo wažne srjejźišćo serbskego žywjenja. Tam ma ceły rěd serbskich institucijow swójo sedło ako Serbska biblioteka, Domowina, Serbski institut, Serbska kulturna informacija, DomPro abo Załožba za serbski lud. Wót njedawna maju tam nowego sobuźěłaśerja.